Bij het opzetten en onderhouden van planningen én tijdens de uitvoering van een project wordt er nog te weinig rekening gehouden met de ervaring van tijd. Tijdsperceptie is een onderschatte factor in situaties waarin medewerkers slechts gedeeltelijk of tijdelijk betrokken zijn bij een project.
De manier waarop we tijd ervaren hangt af van veel factoren zoals leeftijd, stress, projectduur, beschikbare informatie, culturele achtergrond en meer. Deze beleving beïnvloedt de beslissingen die we nemen en hoe we prioriteiten stellen. Dat dit effect heeft op het projectresultaat is dus niet verrassend.
De beleving van tijd, of algemener: de timing van ons gedrag, is nog steeds een grotendeels onontgonnen terrein binnen de psychologie. Er bestaat geen afzonderlijk zintuig voor tijd. Tijdsperceptie lijkt eerder een afgeleide van ons bewustzijn. Iedereen kent het gevoel dat de tijd soms vliegt en dan weer eindeloos lijkt te duren.
Interne klok
Onderzoekers gaan ervan uit dat tijdsperceptie gebaseerd is op een centraal kloppend mechanisme. Dit systeem zou pulsen kunnen genereren, tellen en opslaan in het werkgeheugen. Bij het inschatten van een tijdsduur wordt het aantal opgeslagen pulsen vergeleken met een referentie in het langetermijngeheugen. Hoe meer pulsen er zijn opgeslagen, hoe langer de tijd lijkt te hebben geduurd.
De filmcamera
Gerelateerd aan het idee van de interne klok is het model van een filmcamera. Deze registreert beelden in frames per seconde. Hoe meer frames per seconde worden opgenomen, hoe langzamer de opname later lijkt te verlopen. Heftige gebeurtenissen, zoals een auto-ongeluk, worden vaak ervaren in slow motion doordat je brein in korte tijd extreem veel informatie verwerkt.
De meeste onderzoeken naar tijdsbeleving gaan over korte tijdseenheden zoals seconden, minuten of uren. Maar tijdsperceptie speelt ook een rol over jaren, bijvoorbeeld binnen een mensenleven.
Fouten in tijdsherinnering
Wanneer mensen aangeven wanneer iets is gebeurd, maken ze vaak dezelfde fouten. Recente gebeurtenissen worden als langer geleden ervaren, terwijl gebeurtenissen van lang geleden juist dichterbij lijken. Dit noemen we telescopische fouten. Naar achteren inschatten wordt backward telescoping genoemd, naar voren juist forward telescoping.
Veel mensen zeggen: "De tijd lijkt sneller te gaan naarmate je ouder wordt." Vijf jaar voelt voor een zestigjarige als een flits, terwijl het voor een puber een eeuwigheid lijkt. Dit wordt deels toegeschreven aan een trager werkende biologische klok. Hoe langzamer die klok tikt, hoe sneller de tijd subjectief lijkt te verlopen.
Mensen met ADHD hebben vaak moeite met het inschatten van tijd. Ze komen te laat, onderschatten hoelang iets duurt en lijken intern geen goed werkende klok te hebben.
.svg%201.png){kind=logo}
